Giáo Phận Cần Thơ Trang web mới Giáo Phận Cần Thơ
LỜI GIỚI THIỆU
Trong các kinh thường đọc ngày Chúa nhật, cộng đoàn vẫn quen thuộc với lời kinh “Cải tội Bảy Mối Có bảy Đức”. Nhiều khi ta đọc như thói quen, nhưng chưa kịp đào sâu ý nghĩa. Mục Vụ Phụng Vụ – Giáo phận Cần Thơ, nay xin lần lượt gửi đến anh chị em loạt bài “Phương Dược Chữa Lành Căn Bệnh: Kiêu ngạo, hà tiện, dâm dục, mê ăn uống, hờn giận, ghen ghét và lười biếng việc Đức Chúa Trời.”
Qua 7 kỳ đăng, chúng ta cùng tìm hiểu tận gốc các “căn bệnh” của bảy mối tội đầu và lắng nghe Lời Chúa và Giáo Huấn chỉ cho ta phương dược chữa trị. Ước mong loạt bài này giúp cộng đoàn hiểu sâu hơn chính lời kinh mình đọc, và biết cách chữa lành những điều làm tổn hại đời sống thiêng liêng, để ngày càng sống đẹp lòng Chúa hơn.
No.1: PHƯƠNG DƯỢC CHỮA LÀNH BỆNH KIÊU NGẠO
Lm. Gs. Lê Ngọc Ngà, Gp. Cần Thơ
Trong đời sống thiêng liêng, ít có căn bệnh nào nguy hiểm mà lại khó nhận ra như kiêu ngạo. Nó len lỏi vào tư tưởng, lời nói và hành động, khiến con người dần tự mãn, xa cách Thiên Chúa và tha nhân. Giáo Hội từ lâu đã coi kiêu ngạo là “căn rễ” của mọi tội, bởi nó làm lệch hướng cái nhìn của con người: thay vì hướng về Đấng Tạo Hóa, ta lại khép mình trong cái “tôi” nhỏ bé. Thánh Augustinô đã không ngần ngại khẳng định: “Kiêu ngạo là khởi đầu của mọi tội.”
Chính vì thế, việc nhận diện và chữa lành căn bệnh này không chỉ là một nỗ lực nhân đức, mà còn là hành trình thiêng liêng dẫn ta về lại với Chúa. Bài viết dưới đây: Phương dược chữa lành bệnh kiêu ngạo, gợi ra những dấu hiệu cụ thể của kiêu ngạo thường ẩn hiện trong đời sống thường ngày, đồng thời chỉ cho ta phương thế đối trị qua Lời Chúa, gương các thánh, và nhất là thái độ khiêm nhường nội tâm.
Con đường chữa trị không hề dễ dàng, nhưng lại là con đường mở ra bình an và tự do thật, vì chỉ ai biết hạ mình mới có thể đón nhận ân sủng.
A. KIÊU NGẠO: CĂN BỆNH KHÓ THẤY NHƯNG HỦY HOẠI TÂM HỒN
Trong bảy mối tội đầu, Giáo Hội đặt kiêu ngạo ở hàng đầu như căn nguyên sâu xa của mọi tội khác. Thánh Augustinô mạnh mẽ khẳng định: “Kiêu ngạo là khởi đầu của mọi tội, vì nó là sự quay lưng lại với Thiên Chúa để chọn chính mình.” Kiêu ngạo khiến con người tự mãn, loại bỏ Thiên Chúa và tha nhân, đóng kín trước mọi lời cảnh tỉnh. Đây là căn bệnh thiêng liêng khó nhận ra, nhưng hậu quả lại cụ thể và nghiêm trọng.
B. NHỮNG DẤU HIỆU CỦA KIÊU NGẠO VÀ PHƯƠNG DƯỢC CHỮA LÀNH
- Luôn muốn hơn người, thích được khen, sợ bị chê
Phương dược: Tập mừng cho thành công của người khác.
Minh họa: Thánh Gioan Tẩy Giả nói về Chúa Giêsu: “Người phải nổi bật lên, còn tôi phải lu mờ đi” (Ga 3,30). Đây là niềm vui thật khi thấy người khác được Chúa dùng hơn mình.
- Khó lắng nghe, không dễ đón nhận góp ý
Phương dược: Khiêm tốn học hỏi từ mọi người, kể cả người nhỏ bé hơn mình.
Minh họa: Vua Đavít khi nghe ngôn sứ Nathan kể dụ ngôn (2 Sm 12,1-13) đã nhận lỗi ngay, không chống chế.
- Ít cầu nguyện vì nghĩ mình đã “tốt đủ rồi”
Phương dược: Đặt thời gian cố định mỗi ngày cho cầu nguyện, như hơi thở thiêng liêng.
Minh họa: Chúa Giêsu dù bận rộn vẫn lui vào nơi thanh vắng để cầu nguyện (Mc 1,35).
- Tự coi mình là chuẩn mực, hay xét đoán người khác
Phương dược: Tập xét mình trước khi xét người.
Minh họa: Lời Chúa: “Hãy lấy cái xà khỏi mắt mình trước đã” (Mt 7,5).
- Không thích phục vụ âm thầm, muốn được công nhận
Phương dược: Chọn những công việc không ai để ý, và làm như dâng cho Chúa.
Minh họa: Chúa Giêsu rửa chân cho môn đệ, hành vi của người tôi tớ (Ga 13,14-15).
- Luôn muốn ý mình được thực hiện
Phương dược: Học vâng phục ý Chúa, nhất là khi trái ý mình.
Minh họa: Chúa Giêsu tại Giêtsêmani: “Xin đừng theo ý con, nhưng theo ý Cha” (Lc 22,42).
- Khó tha thứ khi bị xúc phạm
Phương dược: Nhìn lên thập giá để học tha thứ.
Minh họa: Chúa Giêsu cầu nguyện cho kẻ đóng đinh mình: “Lạy Cha, xin tha cho họ” (Lc 23,34).
C. TÓM LẠI
Con đường hạ mình là đường lên Nước Trời. “Ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên” (Lc 14, 11). Chữa lành kiêu ngạo là hành trình liên lỉ, bắt đầu từ việc biết mình là ai và ai là Chúa của đời mình. Khi sống khiêm nhường, cầu nguyện, phục vụ, xưng tội và lắng nghe, Thánh Thần sẽ phá đổ “thành trì kiêu ngạo” và xây dựng trong ta con người mới.
Tham khảo
- GLHTCG, số 1866; 2559; 1424–1460.
- Bộ Giáo luật điều 276 §2,5.
