CẢM TẠ NIỆM TỪ (PHỤC DĨ CHÍ TÔN) (Hán Tự)
Thật vui khi tôi tìm được ‘Bài kinh cổ bằng chữ Nho của đạo Thiên Chúa Giáo: “Cảm tạ niệm từ”, còngọi là “Kinh nguyện giỗ Phục Dĩ Chí Tôn” do Thầy giảng Phan-chi-cô biên soạn khi hợp tác với Thầy Cả Majorica ở Đàng Ngoài, 1631-1656.
Kinh viết theo thể văn tế, hình thức thơ lục tứ, đọc theo cunggiọng Sớ, phảng phất lối tụng niệm của kinh nhà Chùa. Văn bản in trong cuốn “Thiên Chúa Thánh giáo– Nhựt khoá”.
Xem thêm những nhận định thú vị của tác giả Lê Đình Bảng về nguồn gốc bản kinh “Cảmtạ niệm từ” trên trang: www.dunglac.org và nhờ hình chụp bài kinh của trang:
http://www.viethoc.org/phorum/read.php?15,49708
Tôi biên tập lại dạng đối chiếu để lưu và tiện cho việc khảo cứu.
Ghi nhận nơi đây
công của Quý Vị Tiền Bối
đã dày công dệt từ xây tứ.
“Cảm tạ niệm từ”
Phục dĩ
- Chí tôn Chân Chủ cửu trùng cao ngự chi thiên:
Khả tiểu phàm khu vạn vựng hữu sinh chi địa.
2. Chiếu lâm bất sảng, phú tái vô tư.
3. Thần đẳng thiết duy:
Linh giác tiên nguyên: hồng mông thuỷ phán.
4. Tổng huyền khu nhi tạo hoá: trì diệu pháp dĩ thi hành.
5. Sinh thiên, sinh địa, sinh nhân, cập vật giả Thánh Phụ chi năng toàn;
Thụ khổ, thụ nạn, thụ tử, giáng thế giả. Thánh Tử chi duy nhất.
6. Chí nhược linh hồn sung mãn, sử tri đức nghĩa phú siêu.
7. Hiển hách Thánh thần; uy linh hiện hoá.
8. Phán nhiên vị tam tuy dị: hợp chi thể nhất tương đồng.
9. Nhất trí, nhất hiếu, nhất năng, đồng công vô gián;
Chí thiện, chí nhân, chí mĩ, thậm thị linh thông.
10. Thiết niệm linh hồn (mỗ):
Tự tòng sinh tiền, chí kim tử hậu.
11. Thụ Thiên Chủ cực đại chi ân.
Lự thử hồn vô tình chi vật.
12. Bình sinh cư thế, bất thức, bất vụ, bất sự lực khuy.
Vãng nhật đa khiên hoặc tư, hoặc ngôn, hoặc hành hữu mậu.
13. Hoặc bị linh hồn kí hàm minh ngộ, ái dục tam năng,
đa vi biệt dụng bất chuyên ức, chuyên mộ, chuyên tư;
hoặc bị nhục thân nhĩ mục khẩu tị, thủ túc tứ thể, vọng tác tha kì,
mãng tuyền kính, tuyền tuân tuyền phụng.
14. Ngẫu tao, thử ách: thống hối vị chân.
15. Ô hô! Sinh nhật dĩ hoàn: mệnh chung thích chí.
16. Khí linh đãi tận, bồi hồi thuấn tức chi gian;
Thiên Chủ thị bằng cứu trợ uý an chi tế.
17. Huống nẵng thời tập tục sở doanh, vật dụng giai tư ích kỉ:
nhi kim nhật khiên ưu vô kế, thuỳ năng cứu thoát hồng lô.
18. A! Thần Chủ Da-tô, thục tội thi ân chi đại.
Nhân từ Thánh Mẫu vị kì xá quá chi đa.
19. Dĩ chí Thiên Thần: phù trì bản tính.
20. Kỉ niên tằng giáo huấn, cư đa bảo hộ chi lao;
kim nhật khất đề huề, khắc thắng cừu thù chi biến.
21. Tinh bản danh Thánh nhân.
Bình sinh thân thiết: mỗi nhật phụng trì,
22. Cập Thánh Nam Thánh Nữ đẳng
Tại Chủ diện tiền: vị nhân tình thuyết.
23. Hữu kì tất ứng: vô đảo bất thông.
Phục vọng
24. Hoàng hoàng Vị Tam; nguy nguy Thể Nhất.
25. Thiên cao địa hậu, sanh trì chưởng ác vô di;
Ngôn viễn thính ti, thưởng phạt khuyến trừng bất lậu.
26. Thần kim khể thủ: khẩn thiết nghệ cầu.
27. Nguyện thử linh hồn. Khiết thăng thiên quốc.
Xuân đài tự tại, chân hưởng phúc chi vô cùng.
Thọ vực tiêu dao tín thường sinh chi hữu vinh.
28. Kinh văn sở đảo, thỉnh chúng đồng âm. Amen.
*
BẢN DIỄN NGHĨA
Tấu lạy!
Chúa thật chí tôn, ngự trên chín tầng trời cao thẳm
Người phàm hèn mọn sinh ra từ mặt đất thấp
Soi xét chẳng sai, chở che không sót
Nay tôi trộm nghĩ
Cội rễ khôn thiêng, hỗn mang hé mở
Từ cõi hoang sơ mà tạo dựng
Dùng diệu pháp để thi hành
Chúa cha toàn năng hóa sinh trời đất vạn vật, nhân loại
Chúa Con duy nhất giáng trần chịu khổ chịu nạn, chịu chết
Cho linh hồn được sung mãn. Cho đức nghĩa được siêu nhiên
Tôn vinh Thánh Thần, hiện thân sáng rỡ
Phân định Ba Ngôi tuy khác
Hợp lại nhất thể như nhau
Một trí một thảo một tài cùng nhau không khác
Rất lành, rất nhân, rất đẹp thật rất linh thông
Trộm nghĩ linh hồn …
Từ thuở sinh ra, sống cho tới thác, lãnh biết bao ơn Chúa mà những vô tình
Sống trên đời chẳng biết chẳng siêng chẳng phụng thờ hết sức
Ngày trước nhiều tội, hoặc nghĩ hoặc nói hoặc làm sai
Hoặc linh hồn đa mang ba điều nghĩ quấy yêu lầm muốn bậy
Làm điều mờ ám, chẳng nhớ chẳng một chẳng suy
Hoặc xác thịt vướng mắc tứ chi tai mắt mũi miệng lầm lỗi
Làm quấy sai ngoa, không kính không tuân không thờ
Nay thình lình gặp nạn,
Thống hối chưa nên
Than ôi!
Đời sống đã tàn,
Lâm chung đã tới
Khí thiêng đã hết, đang cơn hoi hóp bồi hồi
Chúa ơi đoái thương, kịp lúc cứu giúp ủi an
Huống hồ khi trước thói mê ràng buộc
Dùng mọi của cải đều là ích kỉ
Nên chi ngày nay tội khiên vô kể
Ai cứu ra khỏi ngọn lửa hoả hào
Ôi! Đức Chúa Ki-tô! Ban ơn chuộc tội lớn lao
Lạy Đức Mẹ nhân từ, khấng xin tha thứ
Xin thánh Thiên Thần bản mệnh
Bao năm từng dạy dỗ, công lao gìn giữ xiết bao
Nay xin cầu bầu cứu giúp thắng vượt muôn thù
Lạy thánh Quan thầy
Khi sống đã nâng niu, nay còn bênh đỡ
Lạy các thánh Nam thánh Nữ
Trước nhan Chúa Trời, cầu cho người thân
Có cầu mới được, có khấn mới thiêng
Ngửa trông lên:
Tòa Ba Ngôi cực sáng, một Chúa uy nghi
Trời cao đất rộng giữ gìn, cầm cân nảy mực chẳng sai
Lời xa nghe tỏ thưởng phạt, khuyến dụ răn đe không sót
Nay con sấp mình
Nguyện cầu tha thiết
Xin cho hồn ấy …
Lên chốn Thiên đàng
Đài Xuân an nghỉ, phúc thật vui hưởng chẳng cùng chẳng hết
Cõi thọ tiêu dao, thường sinh an lạc vĩnh hằng
Kinh văn lựa bài cầu khẩn
Xin cùng cất tiếng hòa vang.
Amen.
*
BẢN DIỄN NÔM (của cụ Phạm Trạch Thiện)
“Kinh cao sang”
Lạy ơn Thiên Chúa cao sang
Chín tầng ngự trị thiên đàng liên liên
Loài người mọn mạy phàm hèn
Cùng chung muôn vật ở trên địa cầu.
Tính thiêng soi tới khắp thâu,
Suốt thông mọi sự làu làu không sai.
Rất công chẳng chút riêng ai,
Khắp hòa che chở chẳng ngoài kiền khôn.
Chúng tôi chút phận dân con,
Trộm đem tấc dạ ngụ hôn nghĩ rằng:
Chúa Cha phép tắc khôn chừng,
Linh thông rất mực toàn năng vô cùng.
Bởi không rẽ đám hồng mông,
Máy huyền tạo hóa phép thông diệu thần.
Sinh nên trời đất thần nhân,
Cùng chung muôn vật mọi phần tốt xinh,
Chúa Con lòng rất nhân lành,
Vì thương thiên hạ giáng sinh chữa đời.
Để tòa cao trọng trên trời,
Liều mình chịu chết thay loài người ta.
Thánh Thần Thiên Chúa Ba Ngôi
Uy linh hiện hoá thiết tha ôn tồn.
Cho ta mạnh sức linh hồn,
Đầy lòng đức nghĩa cao tôn khác vời.
Ba Ngôi cũng một Chúa Trời,
Một tính một phép Ba Ngôi một giềng.
Trí năng một thể cao sang,
Tốt lành nhân đức vẻ vang rất là.
Bây giờ trộm dám suy ra,
Hồn nay đã phải nghiêm tra trước tòa.
Xét từ hồn mới sinh ra,
Chưng nay hồn đã phải qua đời rồi.
Chịu ơn Thiên Chúa vô hồi.
Lo hồn hoặc lại luống côi vô tình.
Ở đời những thuở bình sinh,
Chẳng suy chẳng nghĩ việc lành phải chăm.
Lòng lo miệng nói mình làm.
Chan chan lỗi phạm sai lầm lắm thôi,
Linh hồn ba phép chẳng noi,
Dùng về nẻo khác lôi thôi nhiều chiều,
Từ bề xác thịt ngã xiêu,
Đi càn lối vạy chẳng theo đàng lành,
Kính dâng chẳng vẹn tâm thành.
Phượng thờ chẳng trọn bậc mình sớm trưa.
Gặp cơn nguy ách chẳng ngờ,
Ăn năn chưa trọn ngày giờ đã qua.
Than ôi! Giờ chết chẳng xa,
Khí thiêng mong thở hắt ra còn gì.
Bồi hồi hoi hóp đang khi,
Cậy trông Chúa cả phù trì ủi an.
Phương chi ngày trước lo toan,
Ích riêng theo thói thế gian chiều lòng.
Lỗi nay khôn kể cho cùng,
Ai hay cứu thoát khỏi vòng hồng lô.
Hỡi ơi! Lạy Chúa Giêsu,
Chuộc đền ơn cả thương cho lúc này.
Cậy trông Đức Mẹ nhân thay,
Cầu cùng Chúa cả lỗi rày thứ cho.
Lại xin Đức Thánh Angiô [=Thiên thần],
Bấy lâu gìn giữ hộ phù tính linh,
Hằng ngày dạy dỗ đinh ninh,
Đã trông coi sóc thần hình bấy thu.
Rày xin giúp đỡ cần cù,
Để cho thắng được kẻ thù thiêng nay.
Cùng xin đấng thánh quan thầy
Vốn từng thân thiết thuở ngày bình sinh.
Hằng hằng đỡ vực che bênh,
Xin Người thương đoái đinh ninh thay lời.
Lại xin các Thánh trên trời,
Đang chầu chực Chúa ở nơi vui vầy,
Vì tình thương đến hồn nay,
Cầu cho chóng được thấy ngày hiển vinh.
Như Lời Chúa phán rành rành.
Xin thì sẽ được ơn lành đoái thương.
Sấp mình trông Chúa cao sang,
Ba Ngôi một tính rõ ràng uy nghi.
Trời cao đất rộng cực kỳ,
Trong tay quyền phép tóm về kỉ cương.
Cao xa Chúa ngự thiên đàng,
Thấu nghe suốt hết trần gian mọi vùng.
Khuyên răn thưởng phạt rất công,
Lưới trời lồng lộng ai hòng trốn thâu
Chúng tôi cả dám khấu đầu,
Hết lòng van thiết âu sầu kêu xin.
Rộng tha phần phạt luyện đền,
Cho linh hồn ấy được lên thiên đàng.
Sống lâu hưởng phúc vinh quang,
Đền xuân cõi thọ vẻ vang đời đời.
Kinh văn cầu khẩn một bài,
Mọi người xin kết hợp lời. Amen.
*
Nguồn trích: [www.dunglac.org]