CHÚA NHẬT XVIII THƯỜNG NIÊN C 2019
Khi Đồng Tiền Lên Ngôi
Lm. Giuse Nguyễn
Chuyện gì sẽ xảy ra khi đồng tiền lên ngôi?
Đó là hậu quả của biết bao những tội lỗi tày trời đang diễn ra. Trộm cắp, lường gạt cũng chỉ vì đồng tiền. Tranh giành quyền lực, tham nhũng, hối lộ cũng chỉ vì đồng tiền. Ghen tương: nó được, tôi không; nó được nhiều, tôi được ít cũng chỉ vì đồng. Hàng xóm xích mích, tranh giành nhau cũng chỉ vì đồng tiền. Con cái đánh đập cha mẹ, chém giết ông bà cũng chỉ vì đồng tiền. Gia đình xung đột cũng chỉ vì đồng tiền. Loại trừ những sự thánh thiêng, loại trừ Thiên Chúa khi để cho đồng tiền lên ngôi. Và khi đồng tiền lên ngôi người ta tìm cách cổ vũ sự linh thánh một cách trá hình để kiếm thêm tiền…
Xã hội hôm nay đang bị quay cuồng trong vật chất, tiền bạc. Vì vậy phụng vụ lời Chúa ngày hôm nay vang lên như một chiếc neo vững chắc giữa cơn bão đồng tiền, để những ai biết bám vào chiếc neo đó sẽ không bị sức mạnh của cơn bão này đánh bật ra khỏi những giá trị căn bản của con người.
Bài đọc thứ nhất (Gv 1,2;2,21-23) nhắc lại một sự thật: “Tất cả chỉ là phù vân” (Gv 1, 2). Vì vậy những người bám víu vào phù vân là những người không được khôn ngoan, vì phù vân rồi sẽ tan biến dưới ánh mặt trời. Những người này cứ canh cánh bên lòng làm sao để có tiền, làm sao để giữ tiền? Vì vậy giấc ngủ cũng không yên vì sợ mất tiền.
Trong bài đọc hai (Cl 3,1-5.9-11), thánh Phaolô nhắc nhở cho giáo dân thành Côlôxê phải biết tìm kiếm những giá trị cao siêu ở trên trời, chứ đừng tìm kiếm những giá trị thấp kém ở đời này là những thứ như phù vân chóng qua. Những thứ như phù vân chóng qua là gian dâm, ô uế, đam mê, ước muốn xấu và tham lam, nói chung là những giá trị vật chất.
Đức Giêsu thì quan tâm đến gia tài vĩnh viễn ở trên trời, còn người ta thì cứ quan tâm đến gia tài dưới đất. Đức Giêsu thì dạy người ta biết tìm kiếm giá trị thật, còn người ta thì cứ tìm kiếm giá trị ảo. Đức Giêsu thì mời gọi người ta gắn bó với thực tại siêu nhiên, còn người ta thì cứ gắn bó với những thực tại tự nhiên… Chính vì vậy thay vì quan tâm đến những lời giảng dạy của Đức Giêsu, thì họ lại quan tâm đến tài sản, đất đai, còn bắt Ngài đứng ra làm quan tòa xét xử những chuyện dưới đất nữa… Thấy điều đó nguy hiểm nên Đức Giêsu nói với dân chúng: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống được bảo đảm nhờ của cải đâu”. Và đó chính là sứ điệp của phụng vụ lời Chúa hôm nay. Hãy để cho thực tại Nước Trời lên ngôi trong cuộc đời chúng ta chứ đừng để đồng tiền lên ngôi, nó sẽ điều khiển cuộc sống chúng ta. Người ta nói tiền bạc là đầy tớ tốt, nhưng sẽ là ông chủ độc ác.
Khi đồng tiền lên ngôi, nó sẽ trở thành ông chủ. Nhìn lại cuộc sống mỗi nguời chúng ta, khi để cho đồng tiền lên ngôi, chúng ta sẽ trở nên thấp hèn đến tàn tạ.
Chúng ta cạnh tranh khi thấy có nguy cơ bị người khác cướp mất đồng tiền của mình. Có hai người ở gần nhau, chơi với nhau rất thân. Một người làm chủ cây xăng, một người là nông dân nhiều ruộng đất. Một thời gian sau, anh nông dân quyết định bán đất cất cây xăng. Thế là từ đó không còn cảnh chiều chiều anh em rủ nhau khi tách trà, khi ly rượu, mà ngược lại họ còn đối đầu trong làm ăn, buôn bán. Dòm ngó nhau để xem bên kia có gì sai là tố giác… Cũng vì quyền lợi cá nhân, vì đồng tiền mà người ta đánh mất tình bạn.
Khi quyền lợi cá nhân, khi đồng tiền lên ngôi, khủng khiếp hơn là người ta còn kinh doanh cả trên thân xác cha mẹ mình. Một gia đình kia khi cha mẹ còn sống không ai chịu nuôi dưỡng. Đẩy qua, đẩy lại như một trái bóng. Cha mẹ tuổi già, bệnh tật như trái bóng đang căng, đẩy nhiều quá nên trái bóng đang căng bỗng dưng xẹp lép. Khi người cha nằm xuống, ai cũng đòi chở về nhà để tổ chức tang ma. Không phải vì lòng hiếu thảo, mà bởi vì truyền thống ở xứ đó người ta đi phúng điếu rất nhiều, có đám tang tiền phúng điếu lên cả trăm triệu. Thế mới thấy nhân tình thê thái. Tiền bạc đã làm cho họ trở nên hèn hạ như vậy đó.
Tuy nhiên đó chỉ là mặt trái của xã hội, tuy có nhiều nhưng không phải là tất cả, vì vẫn còn nhiều người biết để cho tình người ngự trị. Khi tình người ngự trị thì đồng tiền chỉ là thứ yếu. Nó trở thành phương tiện để giúp người ta sống bác ái, yêu thương nhau hơn.
Sau bài giảng của một linh mục về những hoàn cảnh khó khăn, một số người đã sẵn sàng san sẻ. Đóng góp tiền bạc, vật chất cũng có, động viên, hỏi thăm cũng có; về nhà gom góp quần áo cũ để chia sẻ cũng có… Rõ ràng tiền bạc trở thành quan trọng, nhưng quan trọng không phải dành cho họ, mà dành cho người khác: Có để cho đi.
Khi tình người ngự trị, một người giàu có sẽ biết tận dụng cơ hội của mình để san sẻ, giúp đỡ và làm cho cuộc sống này thêm tươi đẹp. Điều đó không cần nhắc đến vì vẫn xảy ra nhan nhản trong cuộc sống hằng ngày.
Khi tình người ngự trị, một người nghèo vẫn có thể san sẻ tấm lòng của mình với người khác, dù họ không giàu về vật chất.
Khi tình người ngự trị, kể cả các em thiếu nhi cũng có thể giành phần ăn sáng của mình để mua cho các bạn học sinh nghèo vài quyển tập.
Khi tình người ngự trị, một tập thể sẽ năng động, vui tươi, đoàn kết, bác ái không phải vì họ có nhiều tiền, nhưng vì họ có cơ hội “mất tiền” để được những giá trị cao hơn.
Đức Giêsu đã nói với gia đình anh thanh niên nhờ Ngài phân xử vụ chia gia tài: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu” (Lc 12, 15).
Qua phụng vụ lời Chúa hôm nay, Đức Giêsu không hề bác bỏ giá trị của đồng tiền, nhưng Ngài muốn chúng ta biết hướng lòng về những giá trị cao hơn, để làm sao dù có tiền hay không có tiền chúng ta đều có được Nước Trời.
Chúng ta cứ làm ăn buôn bán, kiếm tiền, nhưng phải biết ưu tiên cho việc thờ phượng Chúa. Khi đã có tiền bạc, đừng bao giờ cất giữ cho riêng mình, nhưng hãy biết san sẻ với người khác, nhất là những người nghèo khổ.
Đừng để cho đồng tiền đánh mất những thứ quan trọng hơn như tình người, tình bạn và những mối liên hệ khác, mà ngược lại phải dùng đồng tiền để củng cố các mối quan hệ tốt đẹp.
Ca Dao có câu: “Người trồng cây hạnh người chơi, ta trồng cây đức để dành mai sau”. Người đời quan tâm để những thứ vật chất phàm tục, còn ta phải biết quan tâm đến hạnh phúc đời sau.
Xin Chúa qua lời bầu cử của Mẹ Maria cho mỗi người chúng con “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Và xin cho lòng chúng con thanh thoát để tìm kiếm giá trị vĩnh cửu là hạnh phúc Nước Trời.