Sợi Chỉ Đỏ Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam

print

Sợi Chỉ Đỏ Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam

CHỦ ĐỀ :

SỰ ĐỔI ĐỜI CỦA CÁC THÁNH TỬ ĐẠO

 

“Phúc thay những ai sầu khổ, vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an”

(Mt 5,5)

Sợi chỉ đỏ :

– Bài đọc I : “Linh hồn những người công chính ở trong tay Chúa”

– Đáp ca : “Ai nghẹn ngào ra đi gieo giống, mùa gặt mai sau khấp khởi mừng”

– Tin Mừng : “Người sẽ sai các thiên sứ đi và Người sẽ tập họp những kẻ được người tuyển chọn từ bốn phương”

– Bài đọc II : “Sự điên rồ nơi Thiên Chúa thì khôn ngoan hơn loài người, và sự yếu đuối nơi Thiên Chúa thì mạnh mẽ hơn loài người”.

 

I. DẪN VÀO THÁNH LỄ

Anh chị em thân mến

Sau bao nhiêu thế kỷ tin theo Kitô giáo, cuối cùng Giáo Hội Việt Nam cũng có được 117 vị thánh của mình, những vị thánh tử đạo dám lấy chính mạng sống để làm chứng niềm tin vững vàng của mình.

Mừng lễ các Thánh Tử đạo VN, chúng ta vui mừng hãnh diện. Chúng ta cũng xin Chúa ban cho chúng ta noi gương cha ông chúng ta, can đảm làm chứng đức tin của mình trên quê hương đất nước thân yêu và trước mặt những đồng bào ruột thịt của mình.

II. GỢI Ý SÁM HỐI

– Nhiều lần chúng ta xấu hổ không dám tuyên xưng niềm tin của mình.

– Nhiều lần vì ngại khổ ngại khó, chúng ta đã không chu toàn bổn phận của một tín hữu.

– Chúng ta chưa tích cực loan Tin Mừng cho đồng bào Việt Nam của mình.

III. GỢI Ý GIẢNG

1. Các Thánh tử đạo

Gia đình của Chúa là một gia đình gồm những người trần mắt thịt, chứ không phải gồm những siêu nhân, những con người siêu đẳng. Kitô hữu không phải là những siêu nhân. Các thánh càng không phải là những siêu nhân, vì các Ngài là những con người có tính cách người nhất trong các con người. Các thánh không phải là những người cao siêu, các Ngài không cần cái cao siêu, họa chăng cái cao siêu cần đến các Ngài. Các thánh không phải là những vị anh hùng kiểu các anh hùng bách chiến bách thắng. Một người anh hùng như chúng ta ảo tưởng là họ vượt khỏi nhân tình, đấng thánh không vượt khỏi nhân tình mà đảm nhận lấy nhân tình. Đấng thánh nỗ lực thể hiện nhân tình một cách tốt nhất. Bạn có hiểu hai điều đó khác nhau ra sao không ? Đấng thánh cố gắng hết sức mình để đạt đến gần giống Đức Giêsu là mẫu gương của mình, nghĩa là gần giống với một Đấng đã hoàn toàn là người, với một sự đơn giản hoàn hảo, điều độ làm chưng hửng các vị anh hùng, nhưng lại làm yên lòng những phàm nhân chúng ta. Bởi vì Đức Kitô không chỉ chết vì những người anh hùng. Ngài còn chết vì những kẻ hèn nhát nữa :Khi bạn bè Ngài quên Ngài thì kẻ thù Ngài có quên Ngài đau. Bạn có biết rằng bọn quốc xã không ngừng đem đối lập cơn hấp hối cực thánh của Đức Kitô trong vườn Cây Dầu với cái chết vui tươi của các thanh niên quốc xã. Nghĩa là Đức Kitô muốn mở ra cho các thánh tử vì đạo của Ngài con đường vinh quang của cái chết không khiếp sợ, nhưng Ngài cũng muốn đi trước mỗi người chúng ta vào trong bóng tối đầy lo âu của sự chết. Một bàn tay vững bàng dũng cảm có thể tìm nơi nương tựa cuối cùng ở bờ vai Ngài, nhưng một bàn tay run rẩy chắc chắn sẽ nắm được bàn tay Chúa… (Georges Bernanos)

2. Những con người dám chết

Lễ kính các Thánh tử đạo là sự tuyên dương những con người đã dám chết.

Tại sao tuyên dương ? Thưa vì người ta thường nghĩ “Không có gì quý hơn mạng sống”. Khi mạng sống bị đe dọa thì bằng bất cứ giá nào, người ta cũng tìm cách để thoát khỏi cái chết và bảo tồn mạng sống của mình. Thí dụ có người khi đói quá đã kiếm cỏ, kiếm võ cây để ăn, những thứ mà bình thường không bao giờ họ ăn ; có người bình thường rất tự trọng nhưng khi quá đói đã phải ăn cắp thức ăn của người khác, đã dành ăn với người khác ; thậm chí có người còn dám ăn thịt người trong lúc không còn gì ăn để giữ mạng sống. Thực ra những việc làm trên không có gì lạ, vì người ta đã làm theo bản năng, gọi là bản năng sinh tồn.

Tuy nhiên có những người đã không theo bản năng sinh tồn ấy. Những người này không nghĩ rằng mạng sống là giá trị cao quý nhất, mà còn có những giá trị không cao hơn nhiều. Thí dụ :

– Trong trận động đất ở nước Nga, một người mẹ bị kẹt trong đống gạch vụn cùng với đứa con của mình. Vì không có gì để ăn, hai mẹ con dần dần yếu. Người mẹ nghĩ rằng nếu tình hình cứ tiếp tục thì sau cùng cả hai mẹ con đều chết, bởi đó bà đã cắn đầu ngón tay mình, lấy máu cho con uống. Bà dám chết để con bà được sống.

– Hay như các anh hùng liệt sĩ, những người đã can đảm hy sinh mạng sống mình để bảo vệ tổ quốc quê hương. Họ đã coi quê hương đất nước trọng hơn mạng sống bản thân.

– Và các vị thánh tử đạo cũng vậy, các ngài coi đức tin trọng hơn mạng sống thể xác.

  1. Tất cả những người vừa kể trên đều đã dám chết, tất cả đều đáng ta kính phục. Riêng các thánh Tử đạo Việt Nam, chúng ta thấy kính phục đặc biệt vì các ngài có thể thoát chết cách rất dễ dàng thế mà các ngài vẫn can đảm chết : chỉ cần nói với quan một câu là “Tôi chịu bỏ đạo” thì lập tức được thả tự do, hay đơn giản hơn chỉ cần thưa “vâng” khi quan hỏi “Có chịu bỏ đạo không ?”, hay đơn giản hơn nữa, không cần nói một lời nào cả, chỉ một cái gật đầu hay chỉ để yên cho người ta khiêng mình ngang qua cây thập giá thôi. Thế nhưng các ngài đã không làm như vậy, các ngài dám chịu chết. Cái chết của các ngài gợi lên cho chúng ta nhiều điều suy nghĩ :

a/ Điều thứ nhất cái chết ấy nói lên một quan niệm sống : sống không phải chỉ là tồn tại, tồn tại bằng bất cứ giá nào. Nhưng sống còn là sống theo một lý tưởng. Người không sống theo một lý tưởng thì chỉ sống như một sinh vật, chỉ lo ăn lo uống, lo sinh tồn. Còn người có lý tưởng và quý chuộng lý tưởng của mình thì không làm những gì nghịch với lý tưởng ấy ; nếu bị buộc làm điều nghịch với lý tưởng, hay bị cấm cản không cho sống theo lý tưởng thì các ngài thà chết để trung thành với lý tưởng cao đẹp của mình.

Một trong những điều tệ hại hiện nay là nhiều người không còn lý tưởng sống, nhất là các thanh niên ở các nước giàu bên Âu Mỹ, cả đời họ không biết tìm gì khác hơn là kiếm tiền, rồi ăn nhậu, rồi mua sắm, rồi vui chơi. Nhưng cũng như người ta không thể ăn hoài được, khi đã no thì không thể ăn thêm nữa, các thanh niên ấy ăn uống mãi rồi cũng chán, vui chơi mãi rồi cũng nhàm, thế là họ nghĩ ra những cách hưởng thụ khác như xì ke ma túy, nghĩ đến những hình thức tình dục khác thường… kết quả là bị mắc bệnh Aids. Có lẽ không bao lâu nữa cách sống đó cũng du nhập vào xã hội chúng ta, bởi vậy nhắc lại gương sống của các thánh tử đạo là một điều hữu ích : sống không phải chỉ là tồn tại và hưởng thụ, mà còn phải là sống theo một lý tưởng cao đẹp.

b/ Điều thứ hai chúng ta kính phục nơi các thánh tử đạo là sự trung thực của các ngài : Trung thực là sống đúng theo điều mình tin và nói. Các thánh tử đạo tin rằng và nói rằng có Thiên Chúa, có linh hồn, có đời sau. Vậy khi các ngài dám chết là các ngài đã tỏ ra trung thực với niềm tin ấy, cái chết của các ngài cho người ta thấy rõ là các ngài thực sự tin rằng sau khi chết các ngài sẽ gặp được Chúa, linh hồn các ngài vẫn còn sống trong cõi vinh quang hạnh phúc với Chúa.

Thực tế ngày nay, nhiều người không còn trung thực nữa : họ nói rất hay nhưng họ không làm theo điều họ nói, có khi họ cũng muốn làm nhưng lại không dám làm vì sợ bị thiệt thòi…

c/ Và điều thứ ba khiến chúng ta kính phục các thánh tử đạo là các ngài đã mở trí cho chúng ta hiểu rằng đời này không phải là tất cả. Năm 1980 tại câu lạc bộ những nhân vật vị vọng trong xã hội, câu lạc bộ Philadelphia Phillies, người ta đã tổ chức một buổi nói chuyện và người được mời nói chuyện một nhân vật đặc biệt tên là Cordell. Cordell có tật nơi chân nên đi đứng rất khó khăn. Anh lại ngọng nên nói năng cũng khó. Mặt mày anh dị hợm nên nhiều người thấy anh phải quay mặt đi hướng khác. Một người như thế có gì để nói với những nhân vật giàu sang danh vọng trong xã hội ? Anh mở đầu như sau : “Tôi biết rằng tôi rất là khác biệt với các bạn”, rồi anh kể về cuộc đời mình, một cuộc đời nhiều thất bại, nhiều đau khổ. Sau cùng anh kết luận “Các bạn có thể thành công suốt cả cuộc đời và lãnh hàng triệu đôla mỗi năm. Nhưng khi ngày giờ đến, ngày mà người ta đóng nắp quan tài của bạn lại, thì các bạn sẽ chẳng khác tôi chút nào. Đó là lúc chúng ta đều y như nhau”. Không biết cử tọa của cuộc nói chuyện hôm đó nghĩ gì, nhưng tôi thì nghĩ đến các thánh tử đạo : các ngài khôn hơn nhiều người ở chỗ nhiều người đã dùng cả cuộc đời để kiếm tìm những điều họ sẽ phải bỏ lại hết khi quan tài của họ bị đóng lại, còn các ngài thì dám bỏ tất cả những gì quý nhất ở trần gian để đổi lấy cuộc sống vĩnh cửu.

IV. LỜI NGUYỆN CHO MỌI NGƯỜI

CT : Anh chị em thân mến

Các Thánh tử đạo Việt Nam là những đấng hết lòng tin tưởng và yêu mến Chúa, trung thành với Giáo Hội, sống trọn vẹn niềm tin đã lãnh nhận. Với tâm tình cảm phục và mến yêu các bậc anh hùng tiền bối trong đời sống đức tin, chúng ta cùng dâng lời cầu nguyện.

1- Hội Thánh luôn tha thiết mời gọi các kitô hữu / làm chứng nhân cho Chúa trên chính quê hương đất nước của mình / bằng cách chu toàn mọi bổn phận của người công dân tốt và người tín hữu tốt / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu / biết sống trọn vẹn ơn gọi kitô hữu trên chính quê hương của mình.

2- Trên thế giới ngày nay / nhiều kitô hữu / đặc biệt là các kitô hữu trẻ / bị mất đức tin vì hiểu biết giáo lý không đủ / và hầu như không biết đến quyển Kinh Thánh / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho hết thảy mọi tín hữu hiểu rằng / để có thể giữ vững niềm tin / cũng như để có thể dấn thân theo Chúa đến cùng / cấn phải học hỏi sâu rộng giáo lý của Chúa / nhất là sống theo Lời Chúa dạy trong Tin Mừng.

3- Các Thánh tử đạo Việt Nam cũng là những con người mỏng dòn yếu đuối như chúng ta / nhưng đã can đảm bước theo Đức Kitô trên con đường thập giá / và đã anh dũng hiến dâng mạng sống để nói lên lòng mến Chúa của mình / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các kitô hữu biết luôn cố gắng noi gương các ngài / mà bước trọn con đường Chúa đã đi qua.

4- Không có gì tách được chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta / biết luôn gắn bó và tin yêu Chúa giữa muôn vàn thử thách của cuộc đời.

CT : Lạy Chúa, Ông bà tổ tiên chúng con đã không ngần ngại hy sinh mạng sống để tuyên xưng đức tin, để nói lên lòng mến của các ngài đối với Chúa. Xin Chúa thương trợ giúp, để chúng con có thể luôn hiên ngang sống đức tin đã lãnh nhận. Nhờ đó, mai sau chúng con cùng được chung hưởng vinh quang với các ngài trên thiên quốc. Chúng con cầu xin…

 V. TRONG THÁNH LỄ

– Trước kinh Lạy Cha : Hiệp cùng các Thánh Tử đạo Việt Nam là những người con ưu ái của Chúa, chúng ta hãy dâng lên Cha trên trời lời kinh lạy Cha.

– Sau kinh Lạy Cha : “… và được an toàn khỏi mọi biến loạn. Xin giúp chúng con biết noi gương các Thánh tử đạo can đảm sống đức tin của mình đang khi chúng con đợi chờ ngày hồng phúc…”

VI. GIẢI TÁN

Noi gương các Thánh tử đạo Việt Nam, chúng ta hãy trở về cuộc sống và làm chứng đức tin của mình trước mặt mọi người.

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH

 

  1. José Feder, Alain Gorius et leur équipe, Célébrer le dimanche, A. Nouvelles éditions Mame, Paris, 1977.
  2. Flor McCarthy, New Sunday and Holy Day Liturgies, Year A, Dominican Publications. Dubblin 1998.
  3. NN, Fiches dominicales, Bulletin de liaison et d’animation des équipes liturgiques du diocèse de Saint-Brieuc et Tréguier. Année A. France, 1994.
  4. Số đặc biệt Giáng sinh năm phụng vụ 1998-1999 của báo Công giáo và Dân tộc.
  5. Jean – Francois Kieffer, Mille images d’Evangile, France 2000.