TIN MỪNG CHO TOÀN DÂN

Ngày 24 tháng 12: Lễ Nửa Đêm : Lc 2, 1-14

Suy niệm

Lễ Chúa giáng sinh đã trở thành một đại lễ của nhân loại, là ngày hội lớn nhất trên thế giới, được đón mừng bởi mọi quốc gia, mọi dân tộc, mọi tầng lớp xã hội. Tuy nhiên, dưới con mắt người đời, thì hoàn cảnh Đức Giêsu chào đời có vẻ quá tầm thường, vì Ngài sinh ra như một kẻ yếu đuối, nghèo nàn, nơi hang lừa máng cỏ hôi tanh ngoài đồng hoang. Nếu Ngài là Chúa, sao Ngài không sinh ra trong cung vàng điện ngọc, hay ít ra một nơi xứng đáng? Vì tư tưởng của loài người không phải là tư tưởng của Thiên Chúa. Chính qua việc giáng sinh nghèo hèn như thế, Thiên Chúa mới biểu lộ được tình yêu sâu thẳm của Ngài đối với loài người chúng ta. Ngài phải xuống mức thấp nhất của thân phận con người, để từ đó nâng loài người chúng ta lên từ mọi tình trạng.

Vì thế, việc Thiên Chúa làm người là niềm vui vĩ đại cho loài người, cách riêng là cho những người nghèo hèn khốn khổ, vì trước tiên, sứ thần đã loan báo cho những người chăn chiên ngay trong đêm khuya: “Này tôi báo cho anh em một tin mừng trọng đại, cũng là tin mừng cho toàn dân: “Hôm nay, Đấng Cứu Thế đã sinh ra cho anh em trong thành Đavít, Ngài là Đấng Kitô Đức Chúa”. Họ đã đến và “đã gặp bà Maria, ông Giuse, cùng với Hài Nhi đặt nằm trong máng cỏ”. Họ vui mừng ca tụng Thiên Chúa, vì đâu ngờ những kẻ nghèo hèn như họ mà lại là những kẻ đầu tiên được chứng kiến việc Thiên Chúa làm người.

Thiên Chúa đã làm người để con người được làm con Thiên Chúa Niềm vui Giáng Sinh là niềm vui thánh thiện, niềm vui linh thiêng, niềm vui làm cho chúng ta được sống và sống dồi dào trong bình an và hạnh phúc của Thiên Chúa. Tuy nhiên, thế giới cho tới hôm nay vẫn còn đầy những oan khiên. Vẫn còn hằng triệu người không có việc làm, không được học hành, không được tôn trọng phẩm giá, bị bóc lột sức lao động, bị tước đoạt phẩm giá làm người; còn biết bao cái chết âm thầm do nghèo đói và tệ nạn, do sự kỳ thị chủng tộc và ngay chính các tôn giáo, do chiến tranh hận thù và bạo lực. Tất cả chỉ vì lòng dạ tham lam, ích kỷ và độc ác của xã hội loài người chúng ta.

Thiên Chúa sinh xuống làm người không nhà không cửa, và tiếng kêu khóc của Ngài là tiếng kêu than của hàng triệu trẻ em hằng năm đang bị giết chết do nạn phá thai. Thiên Chúa làm trẻ thơ để nói lên tiếng nói của trẻ thơ, vì có biết bao trẻ thơ không có tuổi thơ. Trong ý nghĩa đó, lễ Chúa giáng sinh mời gọi chúng ta biết tôn trọng và bảo vệ sự sống, biết quan tâm giúp đỡ những người cùng khổ, nhắc nhở chúng ta đừng nhắm mắt làm ngơ trước bao tệ nạn xã hội; thúc giục chúng ta can đảm diệt trừ bất công, xóa bỏ hận thù, và tích cực góp phần xây dựng một xã hội bình đẳng, công bằng và đầy tình nhân ái.

Chắc chắn Chúa Giêsu sẽ không thể đến với chúng ta, nếu ta không đến với anh chị em mình. Ngài không thể ngự vào lòng chúng ta khi tấm lòng đó thiếu vắng tình yêu: tình yêu thương ở giữa gia đình, giữa ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con cái, anh em và đặc biệt đối với những người nghèo khổ ta gặp hằng ngày. Ngoài việc đói khát lương thực hằng ngày, thì còn biết bao người đang đói khát tình thương, đói khát niềm tin, nhất là đói khát Thiên Chúa. Chính vì cơn đói khát đó mà bao nhiêu người sống không ra người, và càng mất đi tính cách là con cái Thiên Chúa.

Trách nhiệm về thế giới hôm nay phải nói trước tiên là Kitô hữu, vì là những người đã được phúc đón nhận ơn cứu độ. Tình trạng thế giới tùy thuộc rất nhiều vào đời sống của chúng ta. Không thể ngồi đó mà lo thiên đàng cho riêng mình, một thiên đàng rất mộng mị vì chứa đầy ích kỷ. Cũng không thể rửa tay tuyên bố mình vô tội khi vẫn đầy những lấm láp hằng ngày. Nhìn vào Giáo Hội, ta thấy còn nhiều chia cắt, nhiều xáo trộn, nhiều đổ vỡ, nhiều ly tán, nhiều gương mù gương xấu…

Mừng lễ Chúa giáng sinh, đòi ta làm một cuộc cách mạng bản thân, không thể sống ung dung trước tình trạng của bao người nghèo khổ, yếu đau, cô đơn, tật nguyền; bao nhiêu gia đình đang sống cảnh lầm than, buồn sầu, thất vọng. Chúng ta không giải quyết những vấn đề của xã hội, nhưng phải làm sao cho Chúa được nhận biết và yêu mến. Muốn thế, ta phải trở nên khuôn mặt và tấm lòng của Chúa giữa đời hôm nay. Người ta cần nhìn thấy Chúa nơi chúng ta hơn tất cả những gì khác. Đó là món quà giáng sinh tuyệt hảo nhất mà ta có thể trao tặng cho mọi người; là niềm vui lớn lao để mọi người có thể cùng đồng thanh ca vang khúc hát của các thiên thần khi xưa: “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương”.

Cầu nguyện

Lạ lùng thay Thiên Chúa đã làm người,
một mầu nhiệm yêu thương quá thẳm sâu,
trí phàm nhân con chẳng sao hiểu thấu,
chỉ lặng chìm chiêm ngắm Chúa mà thôi.

Con hoan hỷ tôn thờ và chúc tụng,
Đấng sinh ra trong máng cỏ nghèo hèn,
rồi lớn lên trong thân phận mọn hèn,
hoàn tất đời mình như kẻ thấp hèn.

Nhìn máng cỏ,
trái tim con thật bùi ngùi xúc động,
vì thấy một tình yêu quá bao la,
là tình yêu Thiên Chúa không lùi bước,
trước vô tâm từ khước của con người.

Nơi máng cỏ,
con chiêm ngắm một tình yêu khiêm hạ,
Thiên Chúa cúi mình trao tặng cho con,
không phải những ân ban gì mới lạ,
mà chính Ngài Đấng vượt trên tất cả.

Qua máng cỏ,
trong túp lều bé nhỏ nơi hang đá,
Chúa đã lặng lẽ đi vào đời con,
thật nhẹ nhàng bước xuống cõi lòng con,
và đã luôn âm thầm sống trong con.

Con muốn chọn cách sống Chúa đã chọn,
con muốn sống cuộc đời Chúa đã sống,
Chúa làm người trở nên giống như con,
xin cho con được trở nên giống như Chúa.

Xin cho con biết ẩn mình trong Chúa,
như Chúa vẫn ẩn mình ở trong con,
để con sống một tình yêu vẹn tròn,
thuộc về Chúa Đấng làm con nên trọn. Amen.

Lm. Thái Nguyên

ĐÓN NHẬN CHÚA

Lễ Giáng Sinh Rạng Đông : Lc 2, 15-20

Suy niệm

Một điều lạ lùng là việc Chúa giáng sinh được loan báo trước tiên cho những người chăn chiên, gọi là mục đồng. Mục đồng tượng trưng cho những người quê mùa, bé nhỏ, nghèo hèn, thấp kém, bị coi thường ở ngoài đời cũng như trong đạo. Thế nhưng Thiên Chúa lại ưu ái và tỏ mình ra cho họ trước nhất. Đúng như lời Đức Giêsu sẽ tuyên bố sau này trên đường đi rao giảng Tin Mừng: “Những kẻ đứng chót sẽ lên hàng đầu, và có những kẻ đứng đầu sẽ xuống hàng chót” (Lc 13, 30).

Bậc thang giá trị của người đời thường đi ngược với bậc thang giá trị của  Thiên Chúa. Vì Chúa thấy được sự thực từ bên trong, còn con người thì chỉ thấy cái hào nhoáng bên ngoài, nên thường thích những gì mà người ta coi trọng, còn Thiên Chúa lại chọn những gì người ta coi thường. Nên Ngài đã chọn làm người tầm thường, sinh ra trong cảnh tầm thường, sống với những gì tầm thường, yêu lấy những con người tầm thường. Có ai ngờ hào quang Thiên Chúa lại ẩn giấu trong những điều mà người ta coi đó là tầm thường. Ngài là Đấng ẩn mình (Deus absconditus) để chúng ta được tự do thể hiện mình. Nhưng chỉ trong sự thể hiện đơn sơ khiêm nhường, ta mới có thể đón nhận Chúa.

Thực ra đây là đường hướng và phương sách ngay từ đầu của mầu nhiệm nhập thể, còn gọi là mầu nhiệm tự hủy (kenosis), mầu nhiệm tự hạ vì yêu thương. Vì trong mầu nhiệm này, Thiên Chúa rời khỏi vị thế của mình, ra khỏi bản thân mình để đón nhận thân phận làm người thấp nhất, sống cuộc đời nghèo khó nhất, và chết đau thương tủi nhục nhất. Dường như Thiên Chúa không còn là Thiên Chúa khi Chúa mặc lấy thân xác con người, hòa nhập với hạng người cùng đinh, gần gũi với những người tội lỗi, và chết não nề như một tên gian phi. Nhưng nhờ vậy mà Chúa cứu chuộc con người từ chỗ khốn cùng nhất, từ trong bóng tối của sự chết, để đưa vào ánh sáng của sự sống.

Con người kiêu căng tự nâng mình lên, đã làm hư hỏng kế hoạch tạo dựng của Thiên Chúa. Nên Ngài phải tự hạ xuống thế làm người để làm nên một cuộc sáng tạo mới mà chúng ta gọi là mầu nhiệm cứu chuộc. Biến cố giáng sinh đã khởi đầu mầu nhiệm cứu chuộc này. Lễ giáng sinh mời gọi ta chiêm ngắm và tiếp tục thể hiện mầu nhiệm nhập thể trong đời sống. Nhờ việc chiêm ngắm ta mới ngộ ra tình yêu sâu thẳm và linh nghiệm của Thiên Chúa trên đời sống mình, để từ đó ta mới biết đón nhận mọi người như Chúa đã đón nhận ta, nghĩa là dám xóa mình, quên mình, dám ra khỏi mình, ra khỏi những bận tâm và toan tính khôn ngoan của người đời, để sống một cuộc sống khác, đó là cuộc sống của Thiên Chúa làm người để con người biết làm con Thiên Chúa.

Trong chúng ta, ai cũng mong cho mình được trọng vọng, được nể nang, được ca tụng, được mọi người cảm kích, và được chức tước địa vị càng nhiều càng tốt. Thế nhưng đó là quan niệm và ước vọng của phàm nhân, một lối sống phàm tục, không phải lối sống của người Kitô hữu, vì đi ngược với mầu nhiệm nhập thể. Lối sống đó làm cho Ngôi Hai Thiên Chúa không thể tiếp tục hạ sinh vào cuộc sống của chúng ta, vì ta đang đặt mình làm trung tâm và đang qui hướng mọi người mọi sự về bản thân mình. Trong tâm hồn ta không có chỗ để Chúa ngự vào, vì không phải là hang đá thanh bần để Chúa được sinh ra.

Bởi thế, giáo phụ Origène đã nói lên rằng:“Dù Chúa Giêsu có sinh ra cả ngàn lần tại Bêlem, xứ Giuđêa, điều đó chẳng ích lợi gì nếu Ngài không sinh ra chỉ một lần trong đời sống của bạn”. Thật vậy, có nghĩa gì đâu nếu Chúa không sinh xuống lòng ta, hay nói cách khác, mừng lễ Giáng Sinh chỉ là chuyện vô ích, khi lòng ta không được cảm hóa và cải hóa bằng một lối sống đơn sơ khiêm nhường. Tâm hồn chúng ta vẫn là một tòa nhà cao ốc, vẫn là một dinh thự nguy nga, mà Chúa thì lại không sinh ra ở những chỗ đó. Chúa muốn chọn nơi bé nhỏ mọn hèn. Vì thế, đòi ta phải từ bỏ lối sống vương giả hay một lối sống quá tiện nghi cầu kỳ, để tâm hồn mình trở thành như hang lừa máng cỏ.

Trở thành hang lừa máng cỏ nghĩa là trở thành một tâm hồn đơn sơ khiêm hạ; một tinh thần nghèo khó, thanh tịnh; một tấm lòng rộng mở, bao dung. Các mục đồng được ưu tiên diện kiến Chúa Hài Nhi cũng biểu trưng cho những tính cách như vậy. Và đó cũng chính là tâm tình và tính cách sống của Chúa Giêsu khi chấp nhận sinh hạ làm người. Giờ đây đến lượt chúng ta, những người được kêu gọi để sống mầu nhiệm nhập thể, sống hạ mình vì yêu thương, để qua chúng ta, từ tâm hồn mình, Chúa lại được sinh ra cho người khác. “Mầu mhiệm” Giáng Sinh là như vậy, để Chúa có thể thấm nhập và làm nên những con người mới.

Cầu nguyện

Lạy Chúa Giêsu!
Từ muôn thuở là Ngôi Lời Thiên Chúa,
nhờ Ngài mà muôn vật được tạo thành,
Ngài tràn đầy ân sủng và sự thật,
là sự sống là ánh sáng vĩnh hằng.

Chúng con quá ngỡ ngàng và vui sướng,
vì Thiên Chúa đã tỏ lòng xót thương,
cho Ngôi Lời nhập thể làm người thế,
để cứu thoát nhân trần khỏi bến mê.

Thật lòng trí chúng con không thể tưởng,
Con Thiên Chúa trở nên con loài người,
là Thiên Chúa thật và là người thật,
để từ đây Ngài thần hóa chúng con,
từ những kẻ sinh ra trong hèn mọn,
nay lại được trở nên con Thiên Chúa.

Chúa đã nhận lấy thân phận của con,
những gì là mỏng giòn và yếu đuối,
để đời con có Ngài nguồn an ủi,
không còn phải lủi thủi giữa cuộc đời.

Chúa đã đến sống cuộc đời như con,
cho con biết sống cuộc đời như Chúa,
dám vươn lên với tấm lòng cao thượng,
tìm mọi cách để thể hiện tình thương,
làm ánh sao soi rọi giữa đêm trường,
làm muối men cho cuộc đời nồng thắm.

Xin cho con được gặp Chúa hôm nay,
trong mọi nơi mọi lúc mọi hoàn cảnh,
luôn trung thành trước cuộc sống đổi thay,
và hăng say bước theo Chúa mỗi ngày,
luôn gieo rắc niềm tin yêu hy vọng,
để được Chúa là tất cả ước mong. Amen.

Lm. Thái Nguyên

ÁNH SÁNG VÀ BÓNG TỐI

Ngày 25 tháng 12. Lễ Ban Ngày : Ga 1, 1-18

Suy niệm

Đối với tác giả Tin Mừng thứ IV, Đức Giêsu Kitô là Ngôi Lời. Bằng danh xưng này, thánh Gioan muốn diễn tả ra thực tại thâm sâu nhất của Đức Giêsu, Đấng nhiệm xuất từ Thiên Chúa và tầm mức tối quan trọng của Người đối với ơn cứu rỗi cho loài người chúng ta.

Tương quan của Ngôi Lời Thiên Chúa với chính Thiên Chúa được xác định ở đây với ba ý: Ngôi Lời thì vĩnh cửu và vô tạo như Thiên Chúa; Ngài sống trong sự hợp nhất trường tồn với Thiên Chúa; Ngài là Thiên Chúa theo cùng một cách như Thiên Chúa là Thiên Chúa. Trong tất cả những gì Đức Giêsu làm, thì qua đó Ngài không phải là Đấng mang mọi lời của Thiên Chúa, mà chính là Lời Thiên Chúa, là Lời đầu tiên và Lời cuối cùng của Thiên Chúa. Lời vững chắc và đáng tin như chính Thiên Chúa trong chính thần tính của Ngài. Nơi Ngài, Thiên Chúa tự mạc khải cho chúng ta được biết chính Thiên Chúa.

Tương quan đặc biệt của Ngôi Lời với loài người được diễn tả bằng sự sống và ánh sáng. Đặc tính căn bản của Ngôi Lời chắc chắn là sự sống vô cùng viên mãn, tức không có chút gì là bóng tối sự chết và giới hạn nơi Ngài. Như thế, Ngôi Lời có đặc điểm như Thiên Chúa, và Ngài là Thiên Chúa hằng sống (x. Ga 5,26). Nhờ sự sống viên mãn không hề cạn kiệt của Ngài, Ngôi Lời đã trở thành ánh sáng cho loài người chúng ta, là những kẻ sống trong bóng tối và đang bị đe dọa bởi sự chết.

Nhưng cũng chính ở đây, thánh Gioan cho thấy công trình của Ngôi Lời gặp một sức mạnh đối nghịch. Đó là bóng tối ngăn cản loài người đến với ánh sáng. Tuy nhiên, đã là ánh sáng thì tự nó chiếu vào bóng tối. Thực tế, chúng ta thấy ánh sáng Chúa đã chiếu soi, nhưng bóng tối của sự dữ vẫn luôn hoành hành trên thế giới, trong từng quốc gia, từng cộng đoàn, từng gia đình, từng con người, như bức tường chắn ngang giữa nhân loại với Thiên Chúa và giữa con người với nhau.

Ánh sáng đã chiếu soi trong bóng tối, nhưng bóng tối cứ vẫn là bóng tối, khi lòng người cứ đóng kín phủ che, che khuất cuộc đời, che khuất cả lương tri: đó là bóng tối của dục vọng, của phân chia và thù hằn ghen ghét, của tham lam và tranh chấp bạo tàn, của ngạo mạn và tiền tài danh vọng… Không chỉ bóng tối của cõi đời thế tục, mà còn là bóng tối trong cõi chốn tu trì. Không phải chỉ bóng tối của quyền hành xã tắc, mà còn là bóng tối của Giáo Hội phẩm hàm. Ngôi Lời là ánh sáng chiếu soi, nhưng tiếc thay mọi người lại vẫn hay chọn bóng tối, vì bóng tối dễ chịu hơn, đồng lõa hơn (x. Ga 3, 19). Bóng tối ở ngoài ta và bóng tối ở trong ta. Hãy can đảm xóa tan bóng tối trong ta, bằng cách mở tâm hồn ra để cho mình được yêu thương và được chiếu sáng: “Ai yêu thương anh em mình thì ở trong ánh sáng” (1Ga 2, 10).

Tuy nhiên, ánh sáng Chúa không phải lúc nào cũng chiếu soi, cho dù ta sống lành thánh. Vẫn có những đêm tối đức tin làm ta lo âu, sợ hãi và nghi ngờ, thấy như không hề có Chúa trong cuộc đời. Đêm tối đôi khi thật kinh khủng, làm ta hoang mang, hoảng loạn, nhưng rất cần thiết để thanh luyện lòng tin. Ta cứ kiên trì dù ánh sáng không còn. Ánh sáng ấy chỉ lẩn khuất trong bóng đêm để lòng ta thêm khao khát. R. Tagore đã từng trải nghiệm về điều đó, nên đã nói lên một xác tín thâm sâu rằng, đêm tối lại là lúc “chủ ngươi đang thức và chờ ngươi tới nơi hẹn hò tình tự”. Quả thực, Thiên Chúa vẫn dành cho ta những niềm vui bất ngờ, khôn tả, vì thế “đừng để thời gian trôi đi trong bóng tối. Hãy thắp sáng đèn tình yêu bằng cuộc sống của ngươi”.

Ánh sáng mang lại sự sống. Không có sự sống nếu không có ánh sáng. Ngôi Lời là ánh sáng duy nhất phát xuất từ Thiên Chúa để đem lại sự sống cho nhân loại. Sự sống đó chỉ có thể phát triển bằng tình yêu, mà Thiên Chúa là tình yêu, được thể hiện sung mãn nơi Đức Giêsu, Đấng đã đến để cho con người được sống và sống dồi dào. Vì thế, mỗi cử chỉ hay hành vi được làm vì yêu thương của chúng ta đều có giá trị vô biên, vì khi đó ta ở trong ánh sáng của Ngôi Lời Thiên Chúa, và nhờ vậy ta biểu hiện chính Thiên Chúa cho anh chị em mình.

Thiên Chúa đã một lần nhập thể trong thế gian, và Ngài còn đang tiếp tục nhập thể trong ta, khi ta để cho Ngài hóa thân thành Ánh Sáng Tình Yêu trong mỗi suy tư và hành động của mình. Nhờ đó mọi người xung quanh tiếp tục đón nhận ánh sáng của niềm vui ơn cứu độ: chính là sự sống mới muôn đời cho tất cả những ai tin vào Ngài.

Cầu nguyện

Lạy Chúa!
Đời người là một hành trình vượt qua,
qua bóng tối để vươn tới ánh sáng,
ánh sáng chân lý, ánh sáng tình yêu,
ánh sáng an vui và sự sống muôn đời.

Trong ánh sáng của Ngôi Lời Thiên Chúa,
chúng con nên ánh sáng cho trần gian,
nhưng bóng tối vẫn bàng bạc mênh mang,
bóng tối gian dối và ích kỷ bạo tàn,
bóng tối thù hằn và kiêu căng ngạo mạn,
khiến bao người phải nhức nhối tâm can.

Bóng tối làm con lo sợ và nao núng,
vì sự ác luôn thao túng hoành hành,
khiến biết bao người lành phải khổ đau,
giữa âu sầu mà Chúa đâu chẳng thấy.

Cũng như các tông đồ trước bão giông,
thấy Chúa bất động trong cơn biến động,
nhưng cũng là một cách Chúa hành động,
tạo nên chuyển động trong lòng các ông.

Cho con an tâm dù ánh sáng không còn,
nhưng tin còn tay Chúa vẫn đỡ nâng,
thật ra ánh sáng chỉ tạm ẩn khuất,
để lòng con ngày càng thêm khao khát,
tập sống phó thác trước mọi nguy nan,
không để cuộc đời mình phải dở dang.

Xin cho con cứ an lòng vững dạ,
mở lòng ra để sống với tất cả,
thắp sáng tin yêu để dẫn lối đưa đường,
giúp bao người vượt thoát cảnh đau thương,
gieo hy vọng để tìm về một hướng,
đạt tới Chúa là chính cõi thiên đường. Amen.

Lm. Thái Nguyên