TÀI LIỆU CHUẨN BỊ CHO THƯỢNG HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC 2023
Trích dịch các số 1,2,26 và 32 của tài liệu
*****
Cho một Giáo hội hiệp hành: hiệp thông, hợp tác và sứ vụ
- Giáo hội của Thiên Chúa được triệu tập họp Thượng hội đồng. Hành trình này, dưới tựa đề “Cho một Giáo hội hiệp hành: hiệp thông, hợp tác và sứ vụ”, sẽ khai mạc long trọng vào ngày 9 và 10 tháng 10 năm 2021 tại Rôma và ngày 17 tháng 10 tiếp theo tại mỗi Giáo hội địa phương. Việc cử hành Đại hội đồng thường kỳ lần thứ XVI của Thượng Hội đồng Giám mục, vào tháng 10 năm 2023, sẽ lập thành một bước cơ bản. Tiếp theo đó sẽ là giai đoạn áp dụng cử hành một lần nữa trong các Giáo hội địa phương (x. EC, art. 19-21). Bằng lần triệu tập này, Đức Giáo hoàng Phanxicô mời gọi toàn thể Giáo hội tự vấn về một chủ đề quyết đinh cho đời sống và sứ mệnh của mình: “Con đường hiệp hành chính xác là con đường mà Thiên Chúa đợi chờ Giáo hội trong thiên niên kỷ thứ ba”. Hành trình này, theo hướng của “aggiornamento” của Giáo hội do Công đồng Vaticano II đề xuất, là một ơn ban và là một nghĩa vụ: cùng nhau tiến bước và cùng nhau suy ngẫm về hành trình đã hoàn thành, Giáo hội có thể học hỏi, từ những gì đã trải nghiệm, những tiến trình nào có thể giúp Giáo hội sống hiệp thông, thực hiện việc hợp tác và mở ra cho sứ vụ. Thật ra, “cùng bước” là điều thực hiện và biểu lộ rõ nhất bản chất của Giáo hội như là Dân Thiên Chúa lữ hành và thừa sai.
- Một câu hỏi nền tảng thúc đẩy và hướng dẫn chúng ta: Ngày nay, làm thế nào để thực hiện, ở các cấp độ khác nhau (từ cầp độ địa phương tới cấp độ hoàn vũ) công cuộc “cùng bước” này, cho phép Giáo hội công bố Phúc Âm, phù hợp với sứ vụ được trao phó; Thần Khí mời gọi chúng ta bước thêm bước nào nữa để làm lớn mạnh Giáo hội hiệp hành ?
Đối diện với câu hỏi này đòi hỏi phải lắng nghe Thánh Thần, Đấng như ngọn gió, “thổi chỗ Người muốn và bạn nghe tiếng Người, nhưng bạn không biết Người từ đâu tới và đi đâu” (Ga 3,8), bằng cách để ngõ những điều bất ngờ chắc chắn sẽ có trong suốt dọc hành trình. Cũng bằng cách đó một động lực sẽ được thiết lập, giúp chúng ta bắt đầu gặt hái được những thành quả nhất định từ cuộc đối thoại đồng nghị, chín muồi cách tiệm tiến. Đây là những mục tiêu có tầm quan trọng lớn đối với chất lượng của đời sống Giáo hội và đối với việc hoàn thành sứ mạng Phúc Âm hoá, sứ mạng mà tất cả chúng ta tham dự nhờ bí tích Rửa Tội và Thêm Sức. Chúng tôi nêu ra đây những nét chính, được trình bày tuần tự tính đồng nghị như một hình thức, như một phong cách và như là cấu trúc của Giáo hội:
* Nhớ lại cách thức mà Thần Khí đã hướng dẫn hành trình của Giáo hội trong lịch sử và mời gọi chúng ta ngày nay, cùng nhau là những chứng nhân của tình yêu Thiên Chúa.
* Để sống tiến trình của Giáo hội bao gồm sự tham gia và hoà nhập của mọi người, cho mỗi người – đặc biệt là những ai vì nhiều lý do bị gạt ra bên lề – cơ hội để bày tỏ và được lắng nghe để góp phần vào việc xây dựng Dân Thiên Chúa.
* Nhận ra và học hỏi sự phong phú và đa dạng của các ơn ban và đoàn sủng mà Thần Khí tự do ban phát, vì ích lợi của cộng đồng và lợi ích của toàn thể gia đình nhân loại.
* Trải nghiệm các cách thức thực hành trách nhiệm chung trong việc phục vụ cho công cuộc loan báo Tin Mừng và cho việc dấn thân xây dựng một thế giới tươi đẹp hơn và đáng sống hơn.
* Kiểm điểm lại cách Giáo hội thực hành trách nhiệm và quyền bính, cũng như các cấu trúc điều hành, nhằm đưa ra và cố gắng chuyển đổi các định kiến và thực hành sai lệch không bắt nguồn từ Phúc Âm.
* Nhìn nhận cộng đoàn ki-tô hữu như chủ thể đáng tin cậy và như đối tác bền vững để dấn thân trên những nẻo đường của đối thoại xã hội, của sự chữa lành, hoà giải, hoà nhập và tham gia, của việc tái thiết nền dân chủ, thúc đẩy tình huynh đệ và tình bạn xã hội.
* Canh tân và củng cố các mối tương quan giữa các thành viên của cộng đoàn ki-tô hữu, cũng như giữa các cộng đoàn với các nhóm xã hội khác, ví dụ như các cộng đoàn tín hữu của các tín ngưỡng và tôn giáo khác, các tổ chức xã hội dân sự, các phong trào quần chúng, v.v.
* Thúc đẩy việc đánh giá và thu hoạch các thành quả của các kinh nghiệm của các Thượng hội đồng gần đây ở cấp hoàn vũ, vùng miền, quốc gia và địa phương.
Tài liệu chuẩn bị này nhằm phục vụ cho hành trình của Thượng hội đồng, đặc biệt như công cụ nhằm thúc đẩy giai đoạn đầu của việc lắng nghe và tham vấn Dân Thiên Chúa trong các Giáo hội địa phương (từ tháng 10/2021 – tháng 4 năm 2022), với hy vọng góp phần vào việc thúc đẩy các ý tưởng, các nguồn năng lượng và sự sáng tạo của tất cả những ai tham gia vào tiến trình này và nhờ đó tạo điều kiện tóm kết lại thành quả của những dấn thân của họ. Để đạt được mục đích này (cần thiết phải): 1) Bắt đầu bằng phác thảo một số đặc điểm nổi bật của bối cảnh đương đại; 2) minh hoạ cách tổng hợp các quy chiếu thần học nền tảng cho một sự hiểu biết và thực hành đúng đắn cho tính hiệp hành; 3) cung cấp một số đoạn Thánh Kinh có thể nuôi dưỡng các suy niệm và suy tư cầu nguyện suốt dọc hành trình; 4) đưa ra ánh sáng những quan điểm nhất định để từ đó đọc lại các kinh nghiệm hiệp hành từng trải; 5) đặt ra một số đường lối để gắn kết việc đọc lại này trong lời cầu nguyện và trong chia sẻ. Để đồng hành hữu hiệu cho việc sắp xếp các công việc, tài liệu chuẩn bị này được kèm theo một “Vademecum” với các đề nghị về phương pháp luận, có sẵn trên trang internet dành cho Thượng hội đồng này. Trang web này cung cấp nhiều nguồn để đào sâu chủ đề về tính hiệp hành, và để đồng hành cùng với tài liệu chuẩn bị này; trong số đó, chúng tôi lưu ý tới hai tài liệu, được trích dẫn nhiều lần dưới đây: Diễn văn kỷ niệm 50 năm thành lập Thượng Hội đồng giám mục, do Đức Thánh Cha Phanxicô đọc vào ngày 17 tháng 10 năm 2015; và tài liệu mang tên Tính hiệp hành trong đời sống và trong sứ vụ của Giáo hội, do Uỷ ban Thần học Quốc tế soạn tảo và phát hành năm 2018.
…
- Câu hỏi căn bản định hướng cho cuộc tham vấn Dân Thiên Chúa, như đã được nhắc tới ở phần đầu của tài liệu này, là : một Giáo hội hiệp hành, loan báo Tin Mừng, “cùng bước”: ngày nay, làm thế nào việc “cùng bước” này thực hiện được trong Giáo hội địa phương của bạn ? Thần Khí mời gọi chúng ta cần bước thêm bước nào nữa để trưởng thành trong cuộc “cùng bước” của chúng ta ?
Để trả lời, các bạn được mời gọi :
a) Hãy tự hỏi kinh nghiệm nào của Giáo hội địa phương của bạn mà câu hỏi căn bản đó làm cho bạn suy nghĩ ?
b) Đọc lại các kinh nghiệm này một cách sâu sắc: Niềm vui nào được đem lại từ các kinh nghiệm ấy ? Những khó khăn và cản trở nào đă gặp phải ? Tổn thương nào đã được đưa ra ánh sáng ? Trực giác nào đã được khơi dậy ?
c) Thu hoạch các hoa trái để chia sẻ: làm thế nào để tiếng nói của Thần Khí vang lên trong các kinh nghiệm “hiệp hành” ? Thần Khí đang yêu cầu chúng ta điều gì ngày hôm nay ? Đâu là những điểm cần phải xác nhận, những thay đổi cần xem xét, những bước đi mới cần phải thực hiện ? Chúng ta thấy nơi nào cần xây dựng sự đồng thuận ? Những con đường nào đang mở ra cho Giáo hội địa phương của chúng ta ?
…
- Bản soạn thảo tổng hợp do mỗi Giáo hội địa phương thực hiên ở cuối quá trình lắng nghe và phân định, sẽ tạo nên sự đóng góp riêng biệt vào hành trình của Giáo hội hoàn vũ. Để tạo sự dễ dàng và khả thi cho những bước tiếp theo của tiến trình, thật quan trọng để có thể tóm gọn các thành quả của lời cầu nguyện và suy tư trong một bản tóm kết, tối đa khoảng mười trang giấy. Nếu cần, để đặt vào ngữ cảnh và giải thích tốt hơn, ta có thể đính kèm các bản văn khác dưới dạng phụ lục. Hãy nhớ rằng mục đích của Thượng Hội đồng, và do đó mà có cuộc tham vấn này, không phải là để tạo ra các tài liệu, nhưng để “gieo những ước mơ, khơi dậy những lời tiên tri và tầm nhìn, làm cho nở hoa hy vọng, khuyến khích lòng tin tưởng, băng bó các vết thương, dệt nên các mối tương quan, phục sinh buổi bình minh của hy vọng, học hỏi lẫn nhau, và tạo nên một tư tưởng tích cực chiếu sáng các tâm trí, sưởi ấm những con tim, trả lại sức mạnh cho những bàn tay” (23).
Nguồn: https://www.vaticannews.va/fr/vatican/news/2021-09/texte-lu-en-francais.html
Hoàng Thanh trích và phỏng dịch
Ngày lễ Sinh Nhật Đức Mẹ 8/9/2021