Metanoia

Cn I Mùa Chay Năm C

Metanoia

Lm. Giuse Nguyễn

Từ năm 1995, các nữ tu dòng Mân Côi tỉnh dòng Nữ Vương Hòa Bình ở Hoa Kỳ đã khởi sự những khóa tĩnh tâm cho giới trẻ mang tên: Metanoia (nguyên ngữ Hy Lạp,  tiếng Việt dịch là “sám hối”) là “quay trở lại” hay “trở về.”  Linh đạo Metanoia được chia làm 3 phần: dừng lại, cầu nguyện, và tiến bước.

• Dừng lại giúp người linh thao có thời gian quay nhìn lại cuộc sống vội vã thường ngày và có cái nhìn về mối tương quan với Chúa, tha nhân, và chính mình.
• Cầu nguyện giúp người linh thao đối diện với những khủng hoảng và khó khăn trong cuộc đời, lãnh nhận ánh sáng và sức mạnh của Chúa để được chữa lành.
• Tiến bước thúc giục người linh thao can đảm thay đổi để hướng tới một đời sống Kitô hữu tốt đẹp hơn.

Đó cũng là mục đích của cuộc đời chúng ta. Mỗi thời khắc trong đời đều phải “Metanoia” nghĩa là phải sám hối để biết dừng lại, cầu nguyện và tiến bước. Những thời gian đặc biệt như Mùa Chay hay những cuộc tĩnh tâm, những chuyến hành hương cũng là lúc để ta “Metanoia” như thế.

Dựa vào phụng vụ lời Chúa của Chúa Nhật I Mùa Chay hôm nay, chúng ta hãy làm một cuộc Metanoia hết sức ngắn gọn theo linh đạo của các Sơ dòng Mân Côi với 3 bước: dừng lại, cầu nguyện, và tiến bước.

1. Dừng lại:

Trong bài đọc I, Môsê đã dạy cho dân Do Thái phải biết nhìn lại lịch sử của dân tộc mình. Cha ông họ chỉ là những kẻ phiêu bạt tứ cố vô thân, sống nhờ đất Ai Cập, làm nô lệ hết sức khổ sở… Nhưng Thiên Chúa đã yêu thương giải thoát và đưa họ vào vùng Đất Hứa. Chính vì thế hằng năm họ biết ơn Ngài và dâng của lễ đầu mùa cho Thiên Chúa.

Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu trước khi thi hành sứ vụ công khai cũng đã vào sa mạc 40 đêm ngày để nhìn rõ sứ mạng và con đường Ngài phải đi.

Từ đó truyền thống 40 ngày chay thánh của Giáo hội là thời gian để mỗi người dừng lại để nhìn lại mối tương quan giữa mình với Thiên Chúa, với tha nhân và với chính mình. Thiên Chúa luôn là tình yêu như Ngài hằng đối xử với dân Ngài, luôn là lòng thương xót để gánh lấy lấy tội lỗi nhân sinh. Tha nhân vẫn là anh em vì mọi người đều là con cùng một Cha trên trời. Và bản thân mình vẫn là một huyền nhiệm trong chương trình mầu nhiệm của Thiên Chúa. Dừng lại để nhìn cách thức của ta đối xử với 3 thực tại đó như thế nào.

Như dân Do Thái ngày xưa, ta cũng thường bắt Chúa làm theo ý ta ; ta đến hết nơi hành hương này đến nơi hành hương nọ, để làm gì? Có bao giờ ta nghĩ để củng cố lòng tin và gia tăng đức trông cậy? Hay ta đến để xin đủ thứ ơn mà quên rằng Thiên Chúa đã ban cho ta gấp ngàn lần như thế. Để khi không được như ý sở cầu, ta lại chạy tìm đến những thế lực khác, dẫn đến “ngoại tình” cùng Thiên Chúa hoặc thấy Chúa không có gì hấp dẫn, vì xin Ngài chẳng được chi dẫn đến lạnh nhạt cùng Ngài.

Tha nhân là anh em của ta, nhưng hiện tại ta vẫn còn “dị ứng” với một số người, thậm chí thù nghịch không thèm nhìn mặt. Hãy nhìn lại đâu là những lý do khiến mối tương quan với tha nhân của ta bị trục trặc hoặc bế tắc? Tất cả thường vì cái tôi cá nhân hoặc quyền lợi riêng tư bị đụng chạm.

Bản thân ta là một mầu nhiệm, nhưng ta đã làm cho mầu nhiệm đó tỏa sáng chưa hay đang chôn vùi nó dưới lớp bùn vì những đam mê bất chính hoặc vì không có lý tưởng cho tương lai.

2. Cầu nguyện

Trong bài đọc II, thánh Phaolô nhắn nhủ dân thành Rôma: “Tất cả những ai kêu cầu danh Đức Chúa sẽ được cứu thoát” (Rm 10, 13). Đức Giêsu đã đối diện với những cám dỗ của ma quỷ, và Ngài đã vượt qua nhờ biết dựa vào lời Chúa. Cầu nguyện là thế đó, gắn bó với Chúa, để cùng với Ngài vượt qua những gian nan thử thách. Cầu nguyện cần ta một ý thức để sống với Chúa trong mọi hoàn cảnh, mọi nơi mọi lúc, nhất là trong những lúc khó khăn. Khi có một ý thức gắn bó với Chúa, ta không bao giờ lơ là với ngày Chúa Nhật, ngược lại còn nôn nóng, đợi chờ được đến với Chúa để thờ phượng Chúa. Khi có một ý thức gắn bó với Chúa ta sẽ nhạy bén và yêu mến những việc đạo đức, vì nhờ đó mà ta sẽ được gắn bó với Chúa hơn.

3. Tiến bước

Sau khi đã dừng lại, cầu nguyện, ta đến bước cuối cùng là tiến bước để ta quyết định làm cho đời Kitô hữu của mình nên đẹp hơn, ý nghĩa hơn. Dân Do Thái thấy những việc Thiên Chúa đã làm cho mình, họ đã dâng của đầu mùa lên cho Thiên Chúa. Đức Giêsu chọn làm theo thánh ý Chúa Cha chứ không theo những cám dỗ hấp dẫn của ma quỷ. Còn mỗi người chúng ta, với lời Chúa của Chúa Nhật I Mùa Chay, chúng ta quyết định như thế nào?

Cám dỗ về bánh là cám dỗ muôn thuở. Người Do Thái bị cám dỗ quay về Ai Cập để tiếp tục làm kiếp nô lệ, thay vào đó họ sẽ có bánh ăn. Đức Giêsu bị cám dỗ hóa đá thành bánh để ăn cho đỡ đói. Đó chính là cám dỗ lớn nhất của con người ngày nay để lo cơm áo gạo tiền mà bỏ qua tất cả. Vụ ly hôn của ông vua café Trung Nguyên Đặng Lê Nguyên Vũ và vợ mình là bà Lê Hoàng Diệp Thảo đang gây chấn động trong xã hội Việt Nam vì là vụ ly hôn đắt giá nhất từ trước đến nay. Điều đọng lại trong lòng mỗi người và trong xã hội chính là câu nói của ông vua café: “Tiền nhiều để làm gì? Tiền có mua được hạnh phúc không?” Dĩ nhiên tiền có cái giá của đồng tiền, nhưng nếu vì đồng tiền mà đánh mất những giá trị khác thì chẳng có ý nghĩa gì cho đời ta. Vậy ta hãy tiến bước để tìm kiếm những giá trị cao đẹp, giá trị vĩnh cửu, chính là Nước Trời chứ không phải vì những thứ phàm tục như cơm, áo, gạo, tiền rồi cũng sẽ mất hết.

Lạy Chúa, xin cho con biết Metanoia để dừng lại, cầu nguyện và tiến bước luôn luôn. Dừng lại để thấy những mối tương quan giữa mình với Chúa, với tha nhân và với chính mình vẫn còn trục trặc. Cầu nguyện để xin Chúa cùng đồng hành với con vượt qua những khó khăn đó. Và tiến bước để bắt đầu lại, làm cho cuộc đời mình thêm ý nghĩa hơn.

.