Học hỏi Tin Mừng Chúa Nhật XXII Thường niên Năm C

 (1) Một ngày Sa-bát kia, Đức Giêsu đến nhà một ông thủ lãnh nhóm Pharisêu để dùng bữa: Họ cố dò xét Người. (7) Người nhận thấy khách dự tiệc cứ chọn cỗ nhất mà ngồi, nên nói với họ dụ ngôn này: (8) “Khi anh được mời đi ăn cưới, thì đừng ngồi vào cỗ nhất, kẻo lỡ có nhân vật nào quan trọng hơn anh cũng được mời, (9) và rồi người đã mời cả anh lẫn nhân vật kia phải đến nói với anh rằng: “Xin ông nhường chỗ cho vị này”. Bấy giờ anh sẽ phải xấu hổ mà xuống ngồi chỗ cuối. (10) Trái lại, khi anh được mời thì hãy ngồi chỗ cuối, để cho người đã mời anh phải đến nói: “Xin mời ông bạn lên trên cho”. Thế là anh sẽ được vinh dự trước mặt mọi người đồng bàn. (11) Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; Còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên”. (12) Rồi Đức Giêsu nói với kẻ đã mời Người rằng: “Khi nào ông đãi khách ăn trưa hay ăn tối, thì đừng kêu bạn bè, anh em, hay bà con, hoặc láng giềng giàu có, kẻo họ cũng mời lại ông, và như thế ông được đáp lễ rồi. (13) Trái lại, khi ông đãi tiệc, hãy mời những người nghèo khó, tàn tật, què quặt, đui mù. (14) Họ không có gì đáp lễ, và như thế, ông mới thật có phúc: Vì ông sẽ được đáp lễ trong ngày các kẻ lành sống lại”

Câu hỏi:

1. Trong Tin Mừng Luca, Đức Giêsu được các ông Pharisêu ba lần mời ăn. Hãy tìm những đoạn đó.

2.  Bạn thấy bầu khí của ba bữa ăn đó giữa Đức Giêsu với các ông Pharisêu như thế nào? Nói chung, thái độ của người Pharisêu đối với Đức Giêsu là thái độ nào? Đọc Lc 6,7; 11,53-54; 14,1; 20,20.

3.  Trong bài Tin Mừng hôm nay, ông Pharisêu này là ai? Ông mời Đức Giêsu ăn vào ngày nào? Bữa ăn có ai hiện diện?

4.  Động từ nào xuất hiện nhiều nhất trong Lc 14,7-14? Bao nhiêu lần?

5.  Tại sao Đức Giêsu dạy Lc 14,8-10? Đây có phải chỉ là những lời khuyên về cách cư xử khôn khéo khi đi dự tiệc không? Ngài muốn dạy ta điều gì qua dụ ngôn này?

6.  Đọc Lc 14,8-11; 20,46. Bạn thấy con người thường nghiêng chiều về điều gì và sợ mất điều gì? 

7.  Đọc Lc 14,12-14. Đức Giêsu nhắc đến mấy hạng người trong đoạn Tin Mừng này? Ngài dạy người đã mời mình bài học gì? Bài học này có giống với Lc 6,32-36 không?

8.  Tin Mừng Luca có thường nói đến người nghèo, người tàn tật không? Đọc Lc 1,53; 4,18; 6,20-22; 7,22. Những người như thế có chỗ trong bàn tiệc Nước Trời không? Đọc Lc 14,15-21; 16,22-23.

9. Tìm hai câu trong bài Tin Mừng này nói lên hành động của Thiên Chúa? Ngài hành động khi nào? Tìm một mối phúc quan trọng trong bài Tin Mừng này.

Câu hỏi suy niệm: Bài Tin Mừng này có thể làm bạn thay đổi điều gì trong lối sống? Tại sao ta cần khiêm tốn tự hạ?

Phần trả lời:

1. Tin Mừng Luca nói đến việc các ông thuộc phái Pharisêu hay mời Đức Giêsu dùng bữa với họ. Ta thấy có ba lần ở Lc 7,36; 11,37; 14,

2. Khi mời một người đến nhà dùng bữa, chủ nhà muốn bày tỏ tình bạn thân thiết với người được mời. Bởi đó bầu khí của bữa ăn thường là bầu khí của niềm vui ấm áp. Tuy nhiên có thể nói, bầu khí của ba bữa ăn do các ông Pharisêu mời Đức Giêsu thì không mấy thân thiện. Lần nào cũng có chuyện căng thẳng giữa ông chủ nhà là người phái Pharisêu với Đức Giêsu. Lần thứ nhất (Lc 7,36-50), một ông khó chịu vì chuyện có một phụ nữ đến xức dầu chân Đức Giêsu. Lần thứ hai (Lc 11,37-44), một ông khó chịu vì Đức Giêsu không rửa tay trước khi dùng bữa, từ đó dẫn đến việc Ngài nặng lời với họ. Lần thứ ba, vì vào ngày sa-bát (Lc 14,1-6), nhiều ông có ý dò xét Ngài xem có lỗi luật sa-bát không.

Nói chung, dù có mời Đức Giêsu dùng bữa, thái độ của các ông Pharisêu trong bữa ăn vẫn không mấy có thiện cảm với Ngài. Thái độ này cũng giống với thái độ của họ trong những hoàn cảnh khác: rình mò, căm giận dữ dội, vặn hỏi và gài bẫy để bắt lỗi, dò xét, rình rập, mong bắt quả tang Ngài lỡ lời (xem Lc 6,7-11; 11,53-54; 14,1; 20,20).

3. Trong bài Tin Mừng hôm nay, ông Pharisêu này là một trong những thủ lãnh (arkhôn) của các người Pharisêu. Có thể ông là một thành viên của Thượng Hội Đồng của Do-thái giáo. Bữa ăn được tổ chức vào ngày sa-bát, ngày họp mặt vui vẻ của gia đình, thưởng thức những món ăn đã được nấu ngày hôm trước. Hiện diện trong bữa ăn của ông thủ lãnh Pharisêu, còn có các nhà thông luật (nomikoi) và những người Pharisêu khác (Lc 14,3).

4. Trong Lc 17,7-14 động từ “mời” được dùng nhiều lần trong Lc 14,8.9.10.12.13. Trong bản dịch tiếng Việt, ta thấy động từ “mời” được dùng 10 lần. Còn trong nguyên bản, động từ “mời” (kaleô) được dùng 9 lần, dưới nhiều hình thức khác nhau.

5. Tin Mừng Luca coi lời dạy của Ngài trong Lc 14,8-10 là một dụ ngôn. Ngài kể dụ ngôn này là vì khi dự tiệc, Ngài nhận xét thấy các khách mời cứ chọn ngồi vào chỗ danh dự. Chỗ danh dự trong bữa tiệc là chỗ gần với người chủ tiệc hơn. Lời giáo huấn của Đức Giêsu ở đây không phải chỉ là lời dạy chúng ta biết khôn khéo khi chọn chỗ ngồi trong bữa tiệc: đừng ham ngồi chỗ danh dự để tránh việc bất ngờ bị chủ tiệc mời xuống khiến ta xấu hổ (Lc 14,9). Đây cũng không phải là lời Đức Giêsu dạy ta một mánh khóe, giả vờ hạ mình để có thể được chủ tiệc mời lên trên, giữa tiếng khen ngợi của các khách mời (Lc 14,10). Qua dụ ngôn sinh động này, Ngài kêu gọi chúng ta có thái độ thực sự khiêm tốn, không phải chỉ khi được mời dự tiệc, nhưng trong mọi tình huống của cuộc sống, để được Thiên Chúa tôn vinh.

6. Qua Lc 14,8-11, ta thấy con người thường có khuynh hướng “tôn mình lên” (câu 11), “tìm vinh dự trước mặt mọi người đồng bàn” (câu 10), và “coi mình là quan trọng” (câu 8). Hơn nữa, con người thường “sợ xấu hổ” (câu 9), không muốn “ngồi chỗ cuối” (câu 10), hay “bị hạ xuống” (câu 11). Qua Lc 20,46 ta thấy Đức Giê su cảnh báo các môn đệ về một cám dỗ có thật, đó là tính háo danh, thích được trọng vọng bởi người khác.

7. Trong Lc 14,12-14 Đức Giêsu nhắc đến 4 hạng người  không nên mời, hay đúng hơn không phải lúc nào cũng mời, đó là: bạn bè, anh em, bà con, láng giềng giàu có. Và 4 hạng người nên mời: người nghèo, tàn tật, què quặt, đui mù. Ngài đưa ra lý do: khi mời 4 hạng người trên, ta có cơ may được họ đền đáp; còn khi mời 4 hạng người dưới, ta không có cơ may ấy, nhưng chính Thiên Chúa sẽ đền đáp cho ta (xem Lc 6,32-36).

8. Tin Mừng Luca thường hay nói đến người nghèo và tàn tật (Lc 1,53; 4,18; 6,20-22; 7,22). Chính họ lại là người có chỗ trong Nước trời (Lc 14,21-24; 16,22).

9. Đó là hai câu Lc 14,11: “Ai tôn mình lên sẽ bị (Thiên Chúa) hạ xuống. Ai hạ mình xuống sẽ được (Thiên Chúa) tôn lên” và câu Lc 14,14: “…ông sẽ được (Thiên Chúa) đền đáp khi các người công chính sống lại.” Những hành động “hạ xuống” hay “tôn lên” của Thiên Chúa chủ yếu xảy ra vào ngày quang lâm, khi Chúa Giêsu ngự đến phán xét thế giới. Tuy nhiên, điều này cũng đã bắt đầu từ nay rồi. Luca 14,14 nói rõ hơn là việc đền đáp sẽ xảy ra trong ngày kẻ chết sống lại. Mối phúc nằm ở Lc 14,14: đãi tiệc cho người nghèo là một mối phúc.